Over
time, the concept of our Creator has been made so different than the reality
that we always look at our Creator living somewhere else away from us. In the
Gurbani, it is made clear that our Creator has made His abode in us; therefore,
it is advised that we should search our Creator within us; that is the reason,
the Gurbani criticizes leaving households in search of the Creator. In the
following shabda, Third Nanak reveals that secret; it is on 1128 to 1129, SGGS.
Let us ponder over that secret:
Bẖairo mėhlā 3.
Raag Bhairo, Bani of Third
Nanak
So mun jė man kī ḏubiḏẖā
māre. Ḏubiḏẖā
mār barahm bīcẖāre. ||1||
In essence: That person is a
silent sage, who gets over his duality and by getting rid of duality,
recognizes the Creator.
ਮੁਨਿ = ਮੋਨ-ਧਾਰੀ ਸਾਧੂ। ਜਿ = ਜਿਹੜਾ। ਦੁਬਿਧਾ = ਦੁ-ਕਿਸਮਾ-ਪਨ, ਮੇਰ-ਤੇਰ।
ਬ੍ਰਹਮੁ = ਪਰਮਾਤਮਾ। ਬੀਚਾਰੇ = ਮਨ ਵਿਚ ਵਸਾਂਦਾ ਹੈ ॥੧॥
ਅਸਲ ਮੋਨ-ਧਾਰੀ ਸਾਧੂ ਉਹ ਹੈ ਜਿਹੜਾ (ਆਪਣੇ) ਮਨ ਦੀ ਮੇਰ-ਤੇਰ ਮੁਕਾ ਦੇਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਮੇਰ-ਤੇਰ ਮੁਕਾ ਕੇ (ਉਸ ਮੇਰ-ਤੇਰ ਦੇ ਥਾਂ) ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ (ਆਪਣੇ) ਮਨ ਵਿਚ ਵਸਾਂਦਾ ਹੈ ॥੧॥
Think over it. As long as
the mind is in duality, there is no chance of realizing the Creator, who abides
right in the body. The elimination of duality is mandatory. How do we get
trapped in it sometimes unnecessarily? We make groups based on our own beliefs
or point views and then we support our groups blindly. This behavior leads
directly to the trap of duality. This is just one example.
What is duality in this
context? The Guru elaborates it in this shabda; he suggests that Maya
attachment is the duality, which becomes a wall between Prabh and us. First, he
advises us to search the mind within. How? To understand what is behind the
dominating attachment, which keeps the mind engrossed in it and how to divert
it from that attachment toward the source of all, the Creator? The Guru advice
continues:
Is
man ka▫o ko▫ī kẖojahu bẖā▫ī. Man kẖojaṯ nām na▫o niḏẖ pā▫ī. ||1||
rahā▫o.
Oh brother, search this mind
of yours, because through searching the mind, one obtains Naam, the nine
treasures. Pause
ਕਉ = ਨੂੰ। ਖੋਜਹੁ = ਪੜਤਾਲ ਕਰਦੇ ਰਹੋ। ਭਾਈ = ਹੇ ਭਾਈ! ਖੋਜਤ = ਪੜਤਾਲ ਕਰਦਿਆਂ। ਨਉ ਨਿਧਿ = (ਧਰਤੀ ਦੇ ਸਾਰੇ) ਨੌ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ। ਪਾਈ = ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥੧॥
ਹੇ ਭਾਈ! ਆਪਣੇ ਇਸ ਮਨ ਨੂੰ ਖੋਜਦੇ ਰਿਹਾ ਕਰੋ। ਮਨ (ਦੀ ਦੌੜ-ਭੱਜ) ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕਰਦਿਆਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਮ ਹੀ (ਮਾਨੋ) ਧਰਤੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਨੌ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਹੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ॥
The mind always remains
occupied in the things, which are attracted to it; therefore, first the cause
of the attractions needs to be found. Answer is very simple, it is all Maya
attractions in this or that form. Maya attractions create duality and the
duality triggers many other negative passions. In other words, it is the
priority of Naam love, which can replace duality with it as Maya attractions
are dimmed through Naam.
In the following, the Guru
addresses on that secret; if it is understood, it becomes easy to prefer Naam
to these Maya attractions.
Mūl moh kar karṯai jagaṯ
upā▫i▫ā. Mamṯā lā▫e bẖaram bẖolā▫i▫ā. ||2||
The creator has fashioned
the world by making attachment its base; by attaching the lives to attachment
instinct, Akalpurakh has deluded them.
ਮੂਲੁ = ਮੁੱਢ। ਕਰਿ = ਬਣਾ ਕੇ। ਕਰਤੈ = ਕਰਤਾਰ ਨੇ। ਮਮਤਾ = {ਮਮ = ਮੇਰਾ} ਮਲਕੀਅਤ ਬਣਾਣ ਦਾ ਸੁਭਾਉ, ਅਪਣੱਤ। ਭਰਮਿ = ਭਰਮ ਵਿਚ, ਭਟਕਣਾ ਵਿਚ। ਭ+ਲਾਇਆ = {ਅੱਖਰ 'ਭ' ਦੇ ਨਾਲ ਦੋ ਲਗਾਂ ਹਨ: ੋ ਅਤੇ ੁ। ਅਸਲ ਲਫ਼ਜ਼ ਹੈ 'ਭੁਲਾਇਆ'। ਇਥੇ 'ਭੋਲਾਇਆ' ਪੜ੍ਹਨਾ ਹੈ} ॥੨॥
(ਜਗਤ-ਰਚਨਾ ਦੇ) ਮੁੱਢ ਮੋਹ ਨੂੰ ਬਣਾ ਕੇ ਕਰਤਾਰ ਨੇ ਜਗਤ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ। ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣੱਤ ਚੰਬੋੜ ਕੇ (ਮਾਇਆ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ) ਭਟਕਣਾ ਵਿਚ ਪਾ ਕੇ (ਉਸ ਨੇ ਆਪ ਹੀ) ਕੁਰਾਹੇ ਪਾ ਦਿੱਤਾ ॥੨॥
This is the secret.
Attachment to the Maya creates doubt and duality and it deludes the mind;
consequently, the mind becomes a slave of those instincts that drag it into
pleasures, vices and unending desires. The mind wanders from one attraction to
another totally drenched in unquenchable thirst of desires. The Guru says this
is the way, the Creator is running the business of His creation.
The secret continues:
Is man ṯe sabẖ pind parāṇā.
Man
kai vīcẖār hukam bujẖ samāṇā. ||3||
Because of this mind, the body and breath
exist; through the mind, when one reflects on all this and understands the
Creator’s Will, one becomes one with the Creator.
ਤੇ = ਤੋਂ। ਮਨ ਤੇ = ਮਨ ਤੋਂ, ਮਨ ਦੇ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਤੋਂ। ਪਿੰਡ ਪਰਾਣਾ = ਸਰੀਰ ਤੇ ਪ੍ਰਾਣ, ਜਨਮ ਮਰਨ ਦਾ ਗੇੜ।
ਇਹ ਮਨ (ਦੇ ਮੇਰ-ਤੇਰ ਅਪਣੱਤ ਆਦਿਕ ਦੇ ਸੰਸਕਾਰਾਂ) ਤੋਂ ਹੀ ਸਾਰਾ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਬਣਦਾ ਹੈ। \
The body and its life are
for the mind, because the mind runs the entire show related with the body. It
is also very much clear that it hears about Naam of the Creator, but its
weakness for the Maya attractions fails it in realizing Naam.
Here, it is advised to check
on how the mind slips down into a Maya hole. To stop its slip, one should
understand natural ordinance of the Creator in force. Once that Ordinance is
understood, the duality vanishes and one becomes one with one’s source, the
Creator. Up to now, two things are made crystal clear: the mind and its
weakness toward Maya attractions. The vital cause behind all this is also
explained. If we want to mix one color in another, we must make sure that the
both colors are the same; otherwise, a new color will emerge; in the same way,
to be one with the Creator, the mind should become immaculate like the Creator;
it is the bottom-line; otherwise, with mere talks, discussions and studying
scriptures, becoming one with the Creator doesn’t materialize. The Guru also
points out in a simple way to be one with the Creator and that is to live as a
guest. Think about it; a guest can perform all kinds of responsibilities
without beings attached to anything, it is on 1182, SGGS:
Ŧis
kā cẖākar hohi fir dān na lāgai. Ŧis kī kar poṯḏārī fir ḏūkẖ
na lāgai. ||1||
In
essence: You will not endure punishment if you become Prabh’s devotee. You just
guard Prabh’s treasures (instead of controlling them or involving in; live as
His servant or like a responsible guest). Let us look at that verse through
which the Guru advises the follower to learn from the Guru to live here like a
guest, it is on 1188 SGGS
Gur
ṯe samajẖ rahai mihmāṇ. Har ras rāṯā jan parvāṇ. ||7||
A
person, who understands Prabh and lives like a guest, remains drenched in Har’s
love and becomes acceptable to Har.
ਤੇ = ਤੋਂ। ਸਮਝਿ = ਸਿੱਖਿਆ ਲੈ ਕੇ। ਮਿਹਮਾਣੁ = ਪਰਾਹੁਣਾ। ਕੈ ਵੀਚਾਰਿ = ਦੇ ਵੀਚਾਰ ਦੀ ਰਾਹੀਂ। ਬੁਝਿ = ਸਮਝ ਕੇ। ਸਮਾਣਾ = (ਜਨਮ ਮਰਨ) ਮੁੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥੩॥
ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਗੁਰੂ ਪਾਸੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਲੈ ਕੇ (ਜਗਤ ਵਿਚ) ਪ੍ਰਾਹੁਣਾ (ਬਣ ਕੇ) ਜੀਊਂਦਾ ਹੈ ਮਨ ਦੇ (ਸੁਚੱਜੇ) ਵੀਚਾਰ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਜੀਵ ਪਰਮਾਤਮਾ ਵਿਚ ਲੀਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥੩॥
A
banker at the bank counts monies all the time; however, he or she only performs
a responsibility and never gets attached to the money. That is the message and
as per this message, no need of becoming yogi or renunciate or wandering
sadhus. Also we don’t need the Vedas or other ancient scriptures, which confuse
the reader more than guiding him or her to Naam.
On 1188 First Nanak stresses the same idea about eliminating
duality
Ḏarsan
kī pi▫ās jis nar ho▫e. Ėkaṯ rācẖai parhar ḏo▫e.
In
Essence: A man, who longs to envision Prabh, should get drenched in alone
Prabh’s love by eradicating duality.
ਏਕਤੁ = ਇੱਕ (ਪਰਮਾਤਮਾ) ਵਿਚ ਹੀ। ਪਰਹਰਿ = ਤਿਆਗ ਕੇ। ਦੋਇ = ਦ੍ਵੈਤ, ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਆਸਰੇ ਦੀ ਝਾਕ।
ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਦਰਸਨ ਦੀ ਤਾਂਘ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਪ੍ਰਭੂ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਆਸਰੇ ਦੀ ਝਾਕ ਛੱਡ ਕੇ ਇਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿਚ ਹੀ ਮਸਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
Ḏūr
ḏaraḏ math amriṯ kẖā▫e. Gurmukẖ būjẖai ek samā▫e. ||1||
When
he churns the love of Akalpurakh (when totally involves in Akalpurakh by
eradicating all other thoughts), he gets rid of pains; Through the Guru, he understands Him and merges
in one Akalpurakh.
ਮਥਿ = ਰਿੜਕ ਕੇ। ਗੁਰਮੁਖਿ = ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ। ਏਕ ਸਮਾਇ = ਇੱਕ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿਚ ਲੀਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥੧॥
(ਜਿਵੇਂ ਦੁੱਧ ਰਿੜਕ ਕੇ, ਮੁੜ ਮੁੜ ਮਧਾਣੀ ਹਿਲਾ ਕੇ, ਮੱਖਣ ਕੱਢੀਦਾ ਹੈ, ਤਿਵੇਂ) ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਮੁੜ ਮੁੜ ਸਿਮਰ ਕੇ ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਨਾਮ-ਰਸ ਚੱਖਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਉਸ ਦਾ ਦੁੱਖ-ਕਲੇਸ਼ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ ਉਹ (ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਸਹੀ ਸਰੂਪ ਨੂੰ) ਸਮਝ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਉਸ ਇਕ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿਚ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ॥੧॥
Actually Third Nanak, in the shabda we are discussing, passes on us the message
of First Nanak about becoming one with our Creator by eliminating the duality
through the Guru’s advice.
The shabda continues: In the
verses below, it is suggested that the grace of the Creator is mandatory to
realize Him through the Guru:
1129
Karam hovai gur kirpā
karai. Ih man jāgai is man kī ḏubiḏẖā marai. ||4||
When Prabh bestows grace,
the Guru blesses, then this mind is awakened and it gets out of duality.
ਕਰਮੁ = (ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ) ਮਿਹਰ। ਜਾਗੈ = ਸੁਚੇਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ। ਮਰੈ = ਮੁੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ॥੪॥
ਜਦੋਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਮਿਹਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਗੁਰੂ (ਜੀਵ ਉੱਤੇ) ਕਿਰਪਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ (ਜੀਵ ਦਾ) ਇਹ ਮਨ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਦੀ ਨੀਂਦ ਵਿਚੋਂ) ਜਾਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਮਨ ਦੀ ਮੇਰ-ਤੇਰ ਮੁੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ॥੪॥
The Creator’s grace is vital regarding
becoming one with the Creator. How that grace occurs is not explained in a
detail, but it is hinted that when the Creator graces, only then the mortals
learn from the Guru to become worthy of the Creator. How we can feel that we
are graced by the Creator? We can feel that when our minds start going against
the influences of Maya and its trap; in other words, when except Naam, all
other stuff appears to be trivial to us. We may have all that stuff, but it
stops misdirecting our behavior. The Gurbani clearly states that the worldly
achievements are nothing compared to realization of the Creator. As per the Creator’s grace, a new
understanding develops towards the world; the mind frees itself from the Maya
trap and eradicates all kinds of attachments. When there is no attachment at
all, there remains no duality. When there is no duality, there is no self
conceit, which invites a lot of troubles.
The following verses are
very helpful to understand the secret revealed by the Guru; it must be understood
that for what meaning the Guru uses “ਸੁਭਾਉ”
Man kā subẖā▫o saḏā
bairāgī. Sabẖ mėh vasai aṯīṯ anrāgī. ||5||
The mind’s source, Prabh, is always detached and Prabh
abides in all but immaculate and detached.
Note: Some interpreters take ਸੁਭਾਉ as innate nature, but when you read the
second verse above, you will find that its meaning is “the source/mool” as Dr
Sahib Singh says.
ਸੁਭਾਉ = ਅਸਲਾ। ਬੈਰਾਗੀ = ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ।
(ਜੀਵ ਦੇ) ਮਨ ਦਾ ਅਸਲਾ ਉਹ ਪ੍ਰਭੂ ਹੈ ਜੋ ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਸਦਾ ਨਿਰਲੇਪ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
The Creator abides in all
but remains immaculate and detached while we remain attached to this and that.
To become one with that detached Prabh, we must be detached. We can study and
debate about all kinds of subjects, but to be one with our source, Akalpurakh,
we must be detached like Him. How we can run households by becoming detached?
This question bothers many people, because they don’t understand that
detachment doesn’t mean to run away from any kind of responsibility (as stated
above in the context of living as Prabh’s guests). It means to keep performing
the duties and responsibilities without getting attached to anyone or anything
but Akalpurakh.
ਅਤੀਤੁ = ਵਿਰਕਤ। ਅਨਰਾਗੀ = ਰਾਗ-ਰਹਿਤ {ਅਨ-ਰਾਗੀ} ਨਿਰਮੋਹ ॥੫॥
ਜੋ ਸਭ ਵਿਚ ਵੱਸਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਿਰਕਤ ਹੈ ਜੋ ਨਿਰਮੋਹ ਹੈ ॥੫॥
Kahaṯ Nānak jo jāṇai bẖe▫o.
Āḏ
purakẖ niranjan ḏe▫o. ||6||5||
Nanak says: A person, who
knows this secret, becomes one with that Prabh, who is the Primal being,
immaculate and embodiment of light.
ਭੇਉ = ਭੇਤ। ਪੁਰਖੁ = ਸਰਬ-ਵਿਆਪਕ ਪ੍ਰਭੂ। ਨਿਰੰਜਨ = {ਨਿਰ-ਅੰਜਨ। ਅੰਜਨ = ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਦੀ ਕਾਲਖ} ਨਿਰਲੇਪ। ਦੇਉ = ਪ੍ਰਕਾਸ਼-ਰੂਪ ॥੬॥੫॥
ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ (ਆਪਣੇ ਇਸ ਅਸਲੇ ਬਾਰੇ) ਇਹ ਭੇਤ ਸਮਝ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ (ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਜੁੜ ਕੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ ਦੀ ਬਰਕਤਿ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੋਂ ਮਮਤਾ ਦੀ ਦੁਬਿਧਾ ਆਦਿਕ ਨੂੰ ਮੁਕਾ ਕੇ) ਉਸ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਰੂਪ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਭ ਦਾ ਮੁੱਢ ਹੈ ਜੋ ਸਭ ਵਿਚ ਵਿਆਪਕ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਚਾਨਣ-ਰੂਪ ਹੈ ॥੬॥੫॥
A person, who understands the secret of His
Ordinance through searching the mind, indeed becomes one with Him; otherwise,
as the Guru says: ਗਲੀ ਜੋਗੁ ਨ ਹੋਈ ॥ Galī jog na ho▫ī. In essence: through mere talk, union with
the Creator is not attained (730, SGGS)
Finally I give you a shabda
by Fifth Nanak, which will help the follower to understand this revealed
secret, and through this shabda, it is realized that the Gurus have liberated
the Sikhs long time ago from various paths riddled with rituals, rites and
austerities; it is on 216 SGGS:
ਗਉੜੀ ਮਾਲਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਅਵਰ ਕ੍ਰਿਆ ਬਿਰਥੇ ॥
ਜਪ ਤਪ ਸੰਜਮ ਕਰਮ ਕਮਾਣੇ ਇਹਿ ਓਰੈ ਮੂਸੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
Ga▫oṛī mālā
mėhlā 5. Har
bin avar kir▫ā birthe. Jap ṯap sanjam karam kamāṇe ihi orai mūse. ||1|| rahā▫o.
Raag Gaurh Mala, Bani of
Fifth Nanak: In Essence: Except Har, all deeds are in vain; all other deeds for
satisfaction like lip recitation of mantras, penance and self – mortification
end here. (at death, with the soul, Har Naam goes as per Gurbani). Pause.
ਅਵਰ = ਹੋਰ। ਕ੍ਰਿਆ = ਕਰਮ। ਸੰਜਮ = ਮਨ ਨੂੰ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਲੋਂ ਰੋਕਣ ਦੇ ਜਤਨ। ਇਹਿ = {'ਇਹ' ਤੋਂ ਬਹੁ-ਵਚਨ}। ਓਰੈ = ਉਰੇ ਉਰੇ ਹੀ। ਮੂਸੇ = ਠੱਗੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਲੁੱਟੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।੧।ਰਹਾਉ।
(ਹੇ ਭਾਈ!) ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਸਿਮਰਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਸਾਰੇ (ਮਿਥੇ ਹੋਏ ਧਾਰਮਿਕ) ਕੰਮ ਵਿਅਰਥ ਹਨ। (ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ) ਜਪ ਕਰਨੇ, ਤਪ ਸਾਧਣੇ, ਇੰਦ੍ਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਲੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਹਠ-ਜੋਗ ਦੇ ਸਾਧਨ ਕਰਨੇ-ਇਹ ਸਾਰੇ (ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਤੋਂ) ਉਰੇ ਉਰੇ ਹੀ ਖੋਹ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।੧।ਰਹਾਉ।
ਬਰਤ ਨੇਮ ਸੰਜਮ ਮਹਿ ਰਹਤਾ ਤਿਨ ਕਾ ਆਢੁ ਨ ਪਾਇਆ ॥
ਆਗੈ ਚਲਣੁ ਅਉਰੁ ਹੈ ਭਾਈ ਊਂਹਾ ਕਾਮਿ ਨ ਆਇਆ ॥੧॥
Baraṯ nem
sanjam mėh rahṯā ṯin kā ādẖ na pā▫i▫ā. Āgai cẖalaṇ a▫or hai bẖā▫ī ūʼnhā kām
na ā▫i▫ā. ||1||
The mortal does fasting and
performs daily ceremonies and austerities, but those deeds are worthless. Oh
brother! Hereafter, the situation is different and such deeds do not help there.
ਆਢੁ = ਅੱਧੀ ਕੌਡੀ। ਆਗੈ = ਅਗਾਂਹ ਪਰ ਲੋਕ ਵਿਚ। ਚਲਣੁ = ਨਾਲ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਪਦਾਰਥ। ਕਾਮਿ = ਕੰਮ ਵਿਚ। ਊਂਹਾ = ਪਰਲੋਕ ਵਿਚ, ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਵਿਚ।੧।
ਮਨੁੱਖ ਵਰਤਾਂ ਸੰਜਮਾਂ ਦੇ ਨੇਮ ਵਿਚ ਰੁੱਝਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਉੱਦਮਾਂ ਦਾ ਮੁੱਲ ਉਸ ਨੂੰ ਇਕ ਕੌਡੀ ਭੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਹੇ ਭਾਈ! ਜੀਵ ਦੇ ਨਾਲ ਪਰਲੋਕ ਵਿਚ ਸਾਥ ਨਿਬਾਹੁਣ ਵਾਲਾ ਪਦਾਰਥ ਹੋਰ ਹੈ (ਬਰਤ ਨੇਮ ਸੰਜਮ ਆਦਿਕ ਵਿਚੋਂ ਕੋਈ ਭੀ) ਪਰਲੋਕ ਵਿਚ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ।੧।
ਤੀਰਥਿ ਨਾਇ ਅਰੁ ਧਰਨੀ ਭ੍ਰਮਤਾ ਆਗੈ ਠਉਰ ਨ ਪਾਵੈ ॥
ਊਹਾ ਕਾਮਿ ਨ ਆਵੈ ਇਹ ਬਿਧਿ ਓਹੁ ਲੋਗਨ ਹੀ ਪਤੀਆਵੈ ॥੨॥
Ŧirath nā▫e
ar ḏẖarnī bẖarmaṯā āgai ṯẖa▫ur na pāvai. Ūhā kām na āvai ih biḏẖ oh logan hī
paṯī▫āvai. ||2||
The man does ablutions at
pilgrimages, he becomes renunciate and he wanders around, but such deeds do not
procure a place close to Prabh; here such deeds can impress the worldly people,
but hereafter these techniques are of no avail.
ਤੀਰਥਿ = ਤੀਰਥ ਉਤੇ! ਨਾਇ = ਨ੍ਹਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਰੁ = ਅਤੇ {ਲਫ਼ਜ਼ 'ਅਰੁ' ਅਤੇ 'ਅਰਿ' ਦਾ ਫ਼ਰਕ ਚੇਤੇ ਰਹੇ}। ਧਰਨੀ = ਧਰਤੀ। ਠਉਰ = ਥਾਂ। ਬਿਧਿ = ਤਰੀਕਾ। ਲੋਗਨ ਹੀ = ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੀ। ਪਤੀਆਵੈ = ਤਸੱਲੀ ਦੇਂਦਾ ਹੈ, ਨਿਸ਼ਚਾ ਕਰਾਂਦਾ ਹੈ।੨।
ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਤੀਰਥ ਉਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ (ਤਿਆਗੀ ਬਣ ਕੇ) ਧਰਤੀ ਉਤੇ ਰਟਨ ਕਰਦਾ ਫਿਰਦਾ ਹੈ (ਉਹ ਭੀ) ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਵਿਚ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕਦਾ। ਅਜੇਹਾ ਕੋਈ ਤਰੀਕਾ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਹਜ਼ੂਰੀ ਵਿਚ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ, ਉਹ (ਤਿਆਗੀ ਇਹਨਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ) ਸਿਰਫ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੀ (ਆਪਣੇ ਧਰਮੀ ਹੋਣ ਦਾ) ਨਿਸ਼ਚਾ ਦਿਵਾਂਦਾ ਹੈ।੨।
ਚਤੁਰ ਬੇਦ ਮੁਖ ਬਚਨੀ ਉਚਰੈ ਆਗੈ ਮਹਲੁ ਨ ਪਾਈਐ ॥
ਬੂਝੈ ਨਾਹੀ ਏਕੁ ਸੁਧਾਖਰੁ ਓਹੁ ਸਗਲੀ ਝਾਖ ਝਖਾਈਐ ॥੩॥
Cẖaṯur beḏ
mukẖ bacẖnī ucẖrai āgai mahal na pā▫ī▫ai. Būjẖai nāhī ek suḏẖākẖar oh saglī
jẖākẖ jẖakẖā▫ī▫ai. ||3||
One can recite the four Vedas
by heart, but one cannot a have place with Prabh by doing so, because by doing
so, one doesn’t understand Har Naam, the pure word; therefore, by doing those
efforts, one suffers in vain.
ਚਤੁਰ = ਚਾਰ। ਮੁਖ ਬਚਨੀ = ਮੂੰਹ ਦੇ ਬਚਨਾਂ ਨਾਲ, ਜ਼ਬਾਨੀ। ਮਹਲੁ = ਟਿਕਾਣਾ। ਸੁਧਾਖਰੁ = ਸੁੱਧ ਅੱਖਰ, ਪਵਿੱਤਰ ਲਫ਼ਜ਼, ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ। ਓਹੁ = ਉਹ ਮਨੁੱਖ। ਝਾਖ ਝਖਾਈਐ = ਖ਼ੁਆਰੀ ਹੀ ਸਹੇੜਦਾ ਹੈ।੩।
(ਹੇ ਭਾਈ! ਜੇ ਪੰਡਿਤ) ਚਾਰੇ ਵੇਦ ਜ਼ਬਾਨੀ ਉਚਾਰ ਸਕਦਾ ਹੈ (ਤਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭੀ) ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਹਜ਼ੂਰੀ ਵਿਚ ਟਿਕਾਣਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਪਵਿਤ੍ਰ ਨਾਮ (ਸਿਮਰਨਾ) ਨਹੀਂ ਸਮਝਦਾ ਉਹ (ਹੋਰ ਹੋਰ ਉੱਦਮਾਂ ਨਾਲ) ਨਿਰੀ ਖ਼ੁਆਰੀ ਹੀ ਖ਼ੁਆਰੀ ਸਹੇੜਦਾ ਹੈ।੩।
ਨਾਨਕੁ ਕਹਤੋ ਇਹੁ ਬੀਚਾਰਾ ਜਿ ਕਮਾਵੈ ਸੁ ਪਾਰ ਗਰਾਮੀ ॥
ਗੁਰੁ ਸੇਵਹੁ ਅਰੁ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵਹੁ ਤਿਆਗਹੁ ਮਨਹੁ ਗੁਮਾਨੀ ॥੪॥੬॥੧੬੪॥
Nānak kahṯo
ih bīcẖārā jė kamāvai so pār garāmī. Gur sevhu ar nām ḏẖi▫āvahu ṯi▫āgahu manhu
gumānī. ||4||6||164||
Nanak expresses this
opinion: you serve the Guru (follow the
Guru), contemplate Naam and get rid of self conceit. A person, who practices
it, will become a successful swimmer of the worldly Maya ocean.
ਨਾਨਕੁ ਕਹਤੋ = ਨਾਨਕ ਆਖਦਾ ਹੈ {ਲਫ਼ਜ਼ 'ਨਾਨਕੁ' ਅਤੇ 'ਨਾਨਕ' ਦਾ ਫ਼ਰਕ}। ਜਿ = ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ। ਪਾਰ ਗਰਾਮੀ = ਤਾਰੂ, ਪਾਰ ਲੰਘਣ ਜੋਗਾ। ਮਨਹੁ = ਮਨ ਤੋਂ। ਗੁਮਾਨੀ = ਗੁਮਾਨ, ਹੰਕਾਰ।੪।
(ਹੇ ਭਾਈ!) ਨਾਨਕ ਇਹ ਇਕ ਵਿਚਾਰ ਦੀ ਗੱਲ ਆਖਦਾ ਹੈ, ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਇਸ ਨੂੰ ਵਰਤੋਂ ਵਿਚ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ ਉਹ ਸੰਸਾਰ-ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਪਾਰ ਲੰਘਣ ਜੋਗਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਉਹ ਵਿਚਾਰ ਇਹ ਹੈ-ਹੇ ਭਾਈ!) ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪਵੋ, ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿਚੋਂ ਹੰਕਾਰ ਦੂਰ ਕਰੋ, ਤੇ, ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰੋ।੪।੬।੧੬੪।
My
brothers and sisters, come back home and experience what has been missed in the
worldly temporary pleasures. Let us enjoy the freedom the Guru has given us by
lifting us above all rituals and rites. Let no Baba or Dera misguide us. Let us
sit and start to search Naam within by eliminating the duality as per the Guru
guidance expressed in the above shabdas. Don’t make another mistake to enslave
yourself to all rituals, rites, misguided paths and money laundering
sects.
In
Punjabi, interpretation is by Dr Sahib Singh
Humbly
G
Singh
